Hallux rigidus

Bij hallux rigidus is er sprake van slijtage van het kraakbeen in de grote teen en kan de teen niet goed meer afwikkelen. In het gewricht van de grote teen komen het eerste middenvoetsbeentje en het eerste kootje van de grote teen samen. Deze botjes zijn voorzien van een laagje kraakbeen om te zorgen dat het gewricht soepel kan bewegen. Bij artrose slijt het kraakbeen tussen de gewrichten, waardoor de botjes tegen elkaar aan schuren en het gewricht stijver wordt.

Klachten

Slijtage aan de grote teen kan pijn veroorzaken, maar dat hoeft niet. Pijnklachten kunnen geleidelijk toenemen. De grote teen wordt stijf (soms alleen in de ochtend of bij de eerste stappen met lopen) en de teen kan daardoor minder goed bewegen. Bij het lopen ontstaan pijnklachten in de grote teen of de bal van de voet. Door de stijfheid, wordt de voet niet goed afgewikkeld. Omdat de voet niet op de goede manier wordt belast, kan op den duur pijn in de hele voet ontstaan.
Meestal ontstaan de klachten bij mensen ouder dan vijftig jaar, maar ook bij jongere mensen komt hallux rigidus voor. Meestal is er bij jongeren sprake van een eerder doorgemaakt letsel aan de grote teen door sporten.

Oorzaken

Er zijn meerdere oorzaken van artrose aan de grote teen, hoewel het vaak niet mogelijk is om een duidelijke oorzaak aan te wijzen. Mogelijke oorzaken zijn:

• Gewrichtsontstekingen zoals bij reumatoïde artritis of jicht;
• Een breuk in het middenvoetsbeentje of het kootje van de grote teen.
• Kleine beschadigingen aan het gewricht ontstaan door herhaalde bewegingen (zoals bij het trappen tegen een bal, turnen);
• Een voetafwijking waarbij de grote teen naar buiten staat en een knobbel aan de zijkant van de voet ontstaat (hallux valgus).

Behandelingen

In eerste instantie wordt een hallux rigidus niet met een operatie behandeld. Eerst zal geprobeerd worden om de pijn te bestrijden met pijnstillers en een eventuele zwelling of ontsteking te verminderen met ontstekingsremmers.

Het dragen van aangepaste schoenen met een harde zool zorgt voor een andere afwikkeling van de voet, waardoor de pijn afneemt.

Als de conservatieve behandelingen onvoldoende effect hebben, is een operatie mogelijk. Bij een hallux rigidus zijn drie operatietechnieken mogelijk:

• Keller Brandes-procedure;
  Het verwijderen van een stukje van van het basis kootje van de grote teen. 
• Artrodese;
• Plaatsen van een halluxprothese (wordt niet meer uitgevoerd in het Slingeland Ziekenhuis).

De orthopedisch chirurg overlegt met de patiënt welke techniek het meest geschikt is.