Artrose van de enkel/voet

Artrose is een aandoening van het kraakbeen in de gewrichten. Bij artrose in de enkel of voet, is er sprake van slijtage in de enkel of in het voetgewricht.
De botten die in een gewricht samenkomen zijn voorzien van een dun laagje glad kraakbeen. Dat laagje zorgt ervoor dat het gewricht soepel kan bewegen. Naarmate men ouder wordt, neemt het kraakbeen in dikte af. Dat is een normaal verschijnsel. Bij artrose slijt het kraakbeen sneller dan normaal. Het gladde oppervlak wordt dan brokkelig en het kraakbeen is nog slechts een dun laagje of is helemaal verdwenen. Het lichaam kan dit niet zelf herstellen.

Klachten

Omdat de uiteinden van de botten niet meer bedekt zijn met een laag kraakbeen, kan het gewricht niet meer soepel bewegen. Er kunnen ook ruwe uitsteeksels ontstaan op het bot. De wrijving tussen de botten neemt toe en dat doet pijn. Er kan een zwelling in de enkel of de voet ontstaan, omdat er vocht ophoopt. Zowel de pijn als de zwelling maakt het lastig om de enkel of voet te bewegen.

Oorzaken artrose in de enkel

Er zijn meerdere mogelijke oorzaken voor artrose in de enkel:

• Artrose kan ontstaan na een andere aandoening zoals een botbreuk of instabiliteit van de enkelbanden (na veelvuldig verzwikken van de enkel). Zo kan het kraakbeen in de enkel beschadigd raken. Dit noem je posttraumatische artrose.
• Een ontsteking in het gewricht kan het kraakbeen aantasten (zoals bij reumatoïde artritis). Meestal worden beide voeten of enkels aangetast en kan ook in andere gewrichten artrose ontstaan;

Bij sommige patiënten is niet duidelijk waardoor de slijtage veroorzaakt wordt. Dit is vaak het geval bij mensen van middelbare leeftijd of ouder.

Diagnose stellen

Lichamelijk onderzoek door een arts in combinatie met de klachten en de medische voorgeschiedenis zorgen dat de arts een diagnose kan stellen. Ook een röntgenfoto kan artrose in een gewricht aantonen.
Soms wil de orthopeed bekijken hoe een patiënt loopt, hoe de botten van het been bewegen ten opzichte van de voet. Dit heeft te maken met het achterhalen van de oorzaak van de artrose.

Behandelingen

Er zijn verschillende behandelingen mogelijk bij artrose in de enkel of voet. Welke behandeling er gekozen wordt, hangt af van de conditie van de patiënt en de ernst van de artrose.

• Pijnbestrijding door medicijnen;
• Ontstekingsremmers (medicijnen) om de zwelling te verminderen;
• Afvallen om de belasting door uw lichaamsgewicht te verminderen;
• Fysiotherapie om de bewegelijkheid van de voet en/of enkel te bevorderen en om de spieren te versterken;
• Injectie met corticosteroïden in het gewricht om de ontsteking te remmen;
• Operatieve behandelingen, waarbij het gewricht wordt schoongemaakt (artroscopie) of vastgezet (artrodese).
• Vervanging van het enkelgewricht door een prothese is zelden geschikt voor artrosepatiënten. Een prothese is meer geschikt voor reumapatiënten. Deze operatie wordt in het Slingeland Ziekenhuis niet uitgevoerd.